Aktualności

W poniedziałek, 15 września br., w Obserwatorium Astronomicznym UMK w Piwnicach pod Toruniem podpisano umowę o powołaniu Polskiego Konsorcjum projektu SKA Observatory (SKAO). To duży krok na drodze do udziału naszego kraju w międzynarodowym przedsięwzięciu, które ma odpowiedzieć na fundamentalne pytania dotyczące kosmologii i astrofizyki związane z genezą powstania oraz poszukiwaniem życia we Wszechświecie. Uniwersytet Zielonogórski jest jednym z 8 członków Konsorcjum.

Umowa podpisana została w trakcie odbywającego się w Toruniu posiedzenia Uniwersyteckiej Komisji Nauki KRUP. Sygnatariuszem umowy z ramienia Uniwersytetu Zielonogórskiego jest Prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą, prof. dr hab. inż. Justyna Patalas-Maliszewska, a inicjatorem udziału UZ w tym przedsięwzięciu jest Instytut Astronomii im. prof. Janusza Gila.

SKAO, czyli Square Kilometre Array Observatory jest międzynarodową inicjatywą budowy największego na świecie obserwatorium radioastronomicznego – docelowo o łącznej powierzchni zbierającej fale radiowe bliskiej jednemu kilometrowi kwadratowemu - czyli 14 -krotnie większej niż największy obecnie działający radioteleskop FAST w Chinach. Pozwoli to na prowadzenie obserwacji radioastronomicznych z nieosiągalną na dziś czułością i umożliwi wychwycenie sygnałów umykających detekcji w obecnie działających teleskopach. Badane będą między innymi sygnały z bardzo wczesnego Wszechświata w tym z pierwszych powstałych w nim gwiazd i galaktyk (tzw. epoka re-jonizacji), sygnały pochodzące od odległych kwazarów i radiogalaktyk, a także nieco bliższych pulsarów, czyli gwiazd neutronowych położonych w Drodze Mlecznej - czym szczególnie zainteresowani są naukowcy z Instytutu Astronomii UZ.  Radioteleskop SKAO składał się będzie z kilku zestawów anten (z których część już działa), rozlokowanych głównie w zachodniej Australii (w rejonie Murchison) oraz w Republice Południowej Afryki (w rejonie Karoo).

Ustanowienie Polskiego Konsorcjum projektu SKA Observatory to pierwszy krok na drodze do przystąpienia naszego kraju do tego ogromnego międzynarodowego przedsięwzięcia, w którym uczestniczą już: Australia, Kanada, Chiny, Niemcy, Indie, Włochy, Portugalia, RPA, Hiszpania, Szwajcaria, Holandia, Wielka Brytania i Szwecja, a wkrótce dołączą też Francja i Korea Południowa. Nasze krajowe konsorcjum będzie tworzyło osiem instytucji: Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN, Narodowe Centrum Badań Jądrowych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Uniwersytet Szczeciński, Uniwersytet Zielonogórski oraz – w roli koordynatora projektu – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Więcej informacji